Dach

Kątowy rąbek stojący (nachylenie dachu ≥ 25°) podwójny rąbek stojący (nachylenie dachu ≥ 3°)

Systemy rąbków stojących

Systemy rąbków stojących są stosowane najczęściej w konstrukcjach dachowych i ściennych NedZink. Daje się je bezproblemowo i różnorodnie realizować oraz dopasowywać do wytycznych. Zarówno profilowanie szar (pasów), jak również montaż na podłożu pokryciowym są do zrealizowania szybko i racjonalnie przy użyciu wielu pospolitych maszyn. Jest to istotne również ze względu na optyczną i estetyczną prezencję wytworów, gdyż oczekiwania architektów i inwestorów ciągle rosną. Oczywiście możliwa jest także całkowicie ręczna obróbka.

Operacja zaginania łączy w dwóch krokach wyższe wywinięcie jednej szary z niższym wywinięciem innego pasa. Przy tym drugi krok kątowego rąbka stojącego (nachylenie dachu ≥ 25°)zostaje pod kątem ok. 90 stopni dowywinięcia rąbka.

Podwójny gotowy rąbek stojący (nachylenie dachu ≥ 3°) musi wykazywać wysokość co najmniej 23mm.

Opisane tutaj pokrycia rąbkiem stojącym są w ramach obowiązujących dla nich granic nachyleń dachu bezpieczne deszczowo. Nie są one szczelne ani też odporne na zatory wodne. Również połączenia i zakończenia nie mogą być charakteryzowane jako szczelne w przypadku zawiewania śniegu lub zatorów wody.

Pokrycie pasowe

Potrzebne do pokrycia pasy produkowane są na zwijarkach w regularnych długościach aż do 10m. Szary te mające 25mm wysokości gotowego rąbka wykazują o ok. 70 mm mniejszą szerokość krycia niż płaska taśma. To zmniejszenie szerokości krycia nazywane jest także stratą rąbkową i należy ją uwzględnić przy wyliczaniu materiału. Profilowanie maszynowe daje tę przewagę, że uwzględnia potrzebny dla rozciągania poprzecznego 3 – 5 mm odstęp szar u podstawy falcu .

Strata na rąbek:

Szerokość pasów Szerokość szar Dodatek
500 mm 430 ok. 16 %
570 mm 500 ok. 14 %
600 mm 530 ok. 13 %
670 mm 600 ok. 12 %

Połączenia poprzeczne

Jeśli długość krokwi jest dłuższa niż 10 m albo wyjątkowo do 16 m, wtedy szary należy podzielić i zastosować łączenia poprzeczne.

Krycie arkuszowe

Pokrycie materiałem arkuszowym (format tafli) jest tradycyjną techniką krycia. Można ją znaleźć na wielu historycznych budynkach. Dziś ten rodzaj pokrycia stosuje się głównie dla dachów narażonych na wiatr oraz przy hełmach wieżyczek. Także w zakresie opieki zabytków ten rodzaj krycia na rąbek znajduje niemal wyłączne zastosowanie. Wymagane styki poprzeczne dopasowane zostają z przesunięciem (krycie lustrzane) celem uniknięcia zgrubień w miejscach krzyżowań. Poprzez mniejsze formaty jednostkowe i liczne połączenia poprzeczne wykonanie krycia arkuszowego jest znacznie bardziej wymagające niż krycie taśmowe.

Wentylacja i warstwa oddzielająca

Przy zaizolowanych dachach pod deskowaniem zapewniona musi być wentylowana szczelina powietrzna. Warstwy oddzielające należy montować według znormalizowanych warunków wykonywania robót budowlanych oraz według sztuki zawodowej.

Połączenie poprzeczne Nachylenie dachu Szczegóły
Połączenie poprzeczne ≥25°
Rąbek poprzeczny z dodatkowym falcem ≥10°
Uskok spadów ≥3°
Przypustnica (zmiana nachylenia) ≥3°
Podwójny rąbek poprzeczny tylko przy kryciu arkuszowym ≥7°

Mocowanie

patrz zasady fachu dekarskiego

Połączenie okapowe

Połączenie okapowe krycia należy wykonać tak, by termicznie uwarunkowane zmiany długości pokrycia mogły zostać bezpiecznie przejęte oraz by zapewniona była funkcja skutecznego odprowadzenia opadów poprzez krawędź okapową.

Pokrycie dachowe wstawione zostaje z odpowiednim dystansem odkształceniowym w pas okapowy, który jednocześnie spełnia funkcję blachy napływu wewnętrznego. Należy to uwzględnić przy pomiarze podwinięcia na końcu szar. Pas okapowy z reguły stabilizowany jest montowaną od dołu blachą wypadową z NedZink-u lub stalowej blachy ocynkowanej. Przy płaskich nachyleniach dachu ≤7° bal okapowy powinien być posadowiony ok. 5mm poniżej powierzchni dachu celem uniknięcia tworzenia się kałuż.

Jako wykończenie rąbka okapu do dyspozycji jest kilka rozwiązań:

  • stojące proste
  • stojące skośne
  • stojące zaokrąglone/wygięte

Kalenica/Połączenie krawędzi

Te miejsca połączeń muszą sprostać wielu wymaganiom:

Estetyka: kształt i wymiar współdeterminują całościowy wyglądu dachu. Wentylacja: przy konstrukcjach wentylowanych kalenica/krawędź narożna mają duże znaczenie jako element wentylacyjny. Śnieg: Wykonanie musi zapobiegać wpędzaniu śniegu

Kalenica/krawędź narożna bez funkcji wentylacyjnej:

Rąbek krawędziowy jako podwójny rąbek stojący: to historycznie przejęte wykonanie wskazane jest jedynie dla małych powierzchni, ze względu na techniczne wady zagięcia i jego złożoność.

Rozsunięta czapka kalenicowa:

Na obu powierzchniach połaci dachowej wygięcie zaopatruje się w prostokątny rąbek wodny. Czapkę kalenicową wtedy się nasuwa. Taka konstrukcja zapewnia poza smukłym wyglądem dużą wolność rozszerzania się arkuszy pokryciowych i konstrukcji kalenicowej.

Kalenica z drewnianą listwą:

Drewniany rdzeń daje możliwość mocniejszego wyprofilowania i prostego ustawienia. Ułatwiony w ten sposób jest montaż dodatkowych haftrów.

Kalenica  z funkcją wentylacyjną:

Konstrukcja jest bezpieczna wentylacyjnie i przeciw zawiewaniu śniegu. Jest do zrealizowania na własnej podkonstrukcji z drewna przygotowanego przez cieślę. Należy zwracać uwagę by zabezpieczenia przeciw zawiewanym śniegiem lub owadom (otworowane blachy) nie obniżały wymaganego wymiaru dla wolnego otworu wentylacyjnego.

Połączenie z elementem kalenicowym/krawędziowym:

Przejście z powierzchni dachowej do pionowej może być realizowane na różne sposoby:

Przełożony rąbek stojący:

Rąbek stojący jest położony ok. 150mm przed wygięciem a następnie “zaginany” pionowo razem z arkuszem. Celem uniknięcia szkód, przy gięciu zaokrągla się na ok. 20-30 mm. Zrealizować to można przykładowo rozkrojoną i rozsuniętą rurą. Przy kalenicy/krawędzi należy położyć w kierunku spadu.

Naciętą kontrafałdę:

Zastosowanie tego rozwiązania determinują następujące aspekty:

  • spad dachu>7°
  • brak stojącej wody na powierzchni dachu

Nie naciętą kontrafałdę:

Stosowalne dla wszelkich obszarów nachylenia

Wiatrownica (czoło szczytu)

Poza aspektami projektowymi należy ewentualnie uwzględnić występujące wzmożone siły ssące wiatru.

Wiatrownicę (czoło szczytu) wykonać należy wieloczęściowo.

  • szara czoła szczytu z/bez listwami drewnianymi
  • blacha wypustowa osłony czoła szczytu
  • osłona czoła szczytu
    Te w najprostszym wykonaniu trzy konieczne elementy główne mogą zostać rozszerzone ze względów wizualnych lub techniczno-montażowych. Popularne wykonania to:
  • czoło szczytu z rąbkiem kątowym
  • czoło szczytu z drewnianą listwą
    Realizacja osłony jest do zrealizowania poprzez różne sposoby połączeń, przy czym często stosowane są
  • narożny rąbek stojący oraz
  • zwykłe wywinięcie zawieszeniowe

Kosze

Kształt i wykonanie koszy zależne są od nachylenia kosza oraz jego długości. Nachylenie koszy jest mniejsze niż połaci dachowej, stąd należy uwzględnić wytyczne konstrukcyjne już na etapie planowania.

Szczególnie płasko nachylone kosze powinny być wykonane z taśm.

Powszechne typy koszy:

  • pogłębiony kosz
  • kosz z dodatkowym wywinięciem
  • kosz ze zwykłym wywinięciem

Połączenia z wznoszącymi się częściami budynków

Boczne połączenia z wznoszącymi się częściami budynków należy odpowiednio realizować uwzględniając materiał oraz sposób wykonania.

Często występujące wykonania:

Montaż naścienny przy użyciu szyny zaciskowej

Należy uwzględnić, by uszczelnić górną krawędź taśmą lub masą. Masa uszczelniająca posiada funkcję fugi ozdobnej i powinna być od czasu do czasu kontrolowana.

Listwa kominowa w fudze

Mocowanie może mieć miejsce w fugę (np. klinami ołowianymi) albo przy użyciu haków/śrub. Fuga nie powinna przekraczać wymiaru ok. 40mm, gdyż w innym wypadku ciągły styk z wilgocią spowodować może korozję alkaliczną poprzez masę fugi.

Listwa kominowa z listwą tynkową

Wykonanie to jest popularne przy poprzedzających pracach tynkarskich albo pełnej ochronie cieplnej. Listwa tynkowa zamontowana powinna być przy współudziale tynkarza/sztukatora. Po zakończeniu prac tynkarskich można dołączyć zawieszoną listwę tynkową.

System listwowy

System listwowy nadaje się do wszystkich dachów o nachyleniu połaci minimum 3°. Dach listwowy NedZink składa się z obustronnie wywiniętych pasów (szary), oddzielonych drewnianymi listwami o przekroju trapezowym. Drewniane listwy nakrywane są zatyczkami listwowymi. Tak powstaje charakterystyczny i niejako mocny wygląd dachu listwowego. Wymiary precyzują fachowe zasady branży dekarskiej

Dach listwowy

Specyfikacja profili standardowych

Standardowe pasy listwowe

Szary:
Szerokość szary: maks. 890 mm z dwoma zagięciami po 55 mm każde
Szerokość docięcia: maks. 1000 mm
Standardowa długość: 3000 mm
Grubość materiału: 0,70 – 1,00 mm

Standardowa zatyczka listwowa 
Wymiar docięcia poprzecznego: 65 x 25 mm
Standardowa długość: 3000 mm
Grubość materiału: jak przy pasie listwowym

Blacha okapu
Szerokość: 330 mm
Grubość materiału: jak przy pasie listwowym
Blacha okapu przygotowywana jest przez rzemieślnika.

Klips pasowy

Szerokość: 50 mm
Długość: >220 mm
Grubość materiału: jak przy pasie listwowym. Klipsy pasowe przygotowywane są przez rzemieślnika. Długość musi wykazywać pewien nadmiar. Przy montażu jest następnie docinany na miarę (patrz także „montaż“).

Listwa drewniana

Dostępna w sprzedaży branżowej drewna. Listwy drewniane muszą być proste oraz dokładnej miary.

Wykonanie na miarę

Profile połączeniowe, różnorodne zatyczki listowe oraz pasy listwowe (szary) mogą być dostarczone zgodnie z zapytaniem.

Konstrukcja nośna

Dach listwowy musi w całości być utrzymany przez deskowanie, złożone najlepiej z nieoheblowanych desek grubości 23 – 25 mm bez pióra i wpustu. Przy nachyleniu do 40° deski mogą wykazywać odstępy aż do 5mm. Przy nachyleniu ponad 40° deski mogą leżeć od siebie nawet do 10cm. Pod połączeniami szar cynkowych musi zawsze znajdować się drewno.

Wentylacja oraz membrana

Konstrukcje listwowe mogą powstawać zarówno jako wentylowane jak i nie wentylowane dachy.  Membrany należy montować według znormalizowanych warunków wykonywania robót budowlanych oraz według sztuki zawodowej.

System Karo

System płytek karo NedZink dla pokryć dachowych jest wyjątkowo reprezentatywny. System ten znajduje zastosowanie przy kryciu i okładzinowaniu dużych i małych powierzchni. Zwykle minimalne nachylenie dachu wynosi  25°, jeśli jednak szczytowy narożnik płytki karo jest lutowany, możliwe jest nachylenie dachu 18°.

Standardowy system NedZink Karo składa się z jednakowych, kantowanych elementów blachy, które są ze sobą zazębiane – tzw. płytek karo lub raut. Najczęściej stosowaną formą rauty jest kwadrat, często także występują prostokąty albo forma rombu. Rautami można dobrze wykonać krycie i okładziny lekko wykrzywionych powierzchni. Pozahaczane ze sobą płytki tworzą mozaikę równo uformowanych powierzchni z pionowo i poziomo przebiegającymi przekątnymi.

Dach Karo

Standardowa rauta kwadratowa

Typ Wysokość widocznej powierzchni Szerokość widocznej powierzchni Grubość materiału Ilość na m2 Minimalne nachylenie dachu Powierzchnie
1 220-510mm 220-510mm 0,7 – 1,00mm 10° NATUREL, NOVA, NOIR
2 260mm 260mm 0,7mm 14,13 szt. 10° NATUREL, NOVA, NOIR
3 266mm 266mm 0,7mm 14,13 szt. 10° NATUREL, NOVA, NOIR
4 330mm 330mm 0,7mm 9,18 szt. 10° NATUREL, NOVA, NOIR
5 420mm 420mm 0,7-0,8mm 5,89 szt. 10° NATUREL, NOVA, NOIR
6 510mm 510mm 0,8-1,00mm 3,85 szt. 10° NATUREL, NOVA, NOIR


Standardowa rauta – romb

Typ Wysokość widocznej powierzchni Szerokość widocznej powierzchni Grubość materiału Ilość na m2 Minimalne nachylenie dachu Powierzchnie
1 zmienna zmienna 0,7-1,00mm 10° NATUREL, NOVA, NOIR
2 302mm 210mm 0,7mm 26,74 szt. 10° NATUREL, NOVA, NOIR

Standardowa pół-rauta

Do wykończenia górnej lub dolnej krawędzi powierzchni dachowej dostarczane mogą być pół-rauty standardowych wymiarów

Profile

Wymiar roboczy dolnego profilu wykończającego, profili łączących i innych podobnych zależą od miejscowych wymiarów. Mogą one zostać wykonane przez blacharza samodzielnie lub dostarczone precyzyjnie wykonane o długości 3m.

Konstrukcja nośna

Dach kryty płytką karo musi w całości być utrzymany przez deskowanie, złożone najlepiej z nieoheblowanych desek grubości 23 – 25 mm bez pióra i wpustu. Przy nachyleniu do 40° deski mogą być ułożone w przerwami aż do 10mm. Przy nachyleniu ponad 40° deski mogą leżeć od siebie nawet do 10cm. Pod każdym mocowaniem jednak musi znajdować się wystarczająca powierzchnia drewniana.

Wentylacja oraz membrana

Konstrukcje listwowe mogą powstawać zarówno jako wentylowane jak i nie wentylowane dachy.  Membrany należy montować według znormalizowanych warunków wykonywania robót budowlanych oraz według sztuki zawodowej.

Wentylacja

Przy zaizolowanych dachach zapewniona musi być wentylowana szczelina powietrzna pomiędzy izolacją a deskowaniem nośnym.