Patineren / condensvorming
Patinaproces
Titaanzink dankt zijn uitstekende corrosiebestendigheid aan de spontane vorming van een onoplosbare laag op het oppervlak, die bestaat uit een chemische verbinding van zink, water, zuurstof, waterstof en koolzuur. Deze verbinding wordt aangeduid met ‘basisch zinkcarbonaat’. Deze patinalaag is geen oxide laag, om een patinalaag te vormen moeten alle vormende elementen aanwezig zijn:
- Zn + O2 => ZnO + H2O => Zn(OH)2 + CO2 => ZnCO3
- zink + zuurstof => zinkoxide + water => zinkhydroxide + kooldyoxide => zinkcarbonaat
De exacte samenstelling van deze patinalaag is voor een deel afhankelijk van het milieu, waarin de laag wordt gevormd. In de ‘normale’ buitenatmosfeer hebben we te maken met een aantal bijkomende factoren zoals:
– neerslag: regen, sneeuw, hagel, mist, condens
– luchtverontreiniging:
* uitstoot van een grote verscheidenheid van chemische stoffen, veroorzaakt door industrie, verkeer enz.
* zeezout in de kustgebieden
* zand en stof, die door sterke wind worden meegevoerd
Al deze factoren komen, afhankelijk van de geografische plaats, in diverse variëteiten in onze atmosfeer voor en hebben in combinatie met elkaar een meer of minder belangrijke invloed op de mate van corrosie of slijtage. De dikteafname van het materiaal is afhankelijk van het milieu, namelijk landelijk, stedelijk, industrieel en kust en combinaties hiervan. Titaanzink, zowel walsblank (NATUREL) als geprepatineerd (NOVA en NOIR), kan in meer of mindere mate kleurnuanceverschillen gaan vertonen nadat het in de buitenlucht wordt toegepast en het natuurlijke patinaproces is begonnen.
Aan de kust.
Bij toepassingen van zink aan de kust wordt het oppervlak blootgesteld aan de zoute lucht. Wanneer walsblank zink wordt toegepast, zal bij voldoende aanbod van water de patinalaag normaal opbouwen. Bij delen die niet direct beregend worden en daardoor afhankelijk zijn van vocht in de lucht zal het patinaproces langzamer verlopen. Dit is zichtbaar door de grillige verkleuring van het materiaal en de langere periode voordat de patinalaag is opgebouwd en de egaal lichtgrijze kleur ontstaat. De combinatie van zoute lucht en een gebrek aan direct regenwater geven verkleuringen op het oppervlak. Deze visuele effecten zijn onvermijdelijk en onomkeerbaar.
Walsblank (naturel)
Al deze factoren komen, afhankelijk van de geografische plaats, in diverse variëteiten in onze atmosfeer voor en hebben in combinatie met elkaar een meer of minder belangrijke invloed op de matte van corrosie of slijtage. De dikteafname van het materiaal is afhankelijk van het milieu, namelijk landelijk, stedelijk, industrieel en kust en combinaties hiervan. Titaanzink, zowel walsblank (NATUREL) als geprepatineerd (NOVA, NEO en NOIR), kan in meer of mindere mate kleurnuanceverschillen gaan vertonen nadat het in de buitenlucht wordt toegepast en het natuurlijke patinaproces is begonnen.
NOVA
Het gelijkmatige mat middelgrijze oppervlak van NedZink NOVA en NEO en het zwarte oppervlak van NedZink NOIR ontstaan na een oppervlaktebehandeling in de eigen moderne productiefaciliteit. Hier ontstaat, op walsblank NedZink NTZ tijdens de procesgang aansluitend op het walsproces, een patinalaag met alle natuurlijke eigenschappen. Dit is geen laklaag noch andere deklaag. Er ontstaat een volledige hechting met het basismetaal. De natuurlijke zink-patinalaag wordt zeer dicht benaderd.
De eigenschappen van zink als bouwmateriaal veranderen niet. De soldeerbaarheid blijft behouden. Kleine beschadigingen van het geprepatineerde oppervlak bijvoorbeeld bij het monteren, verdwijnen vanzelf door het zelfherstellende natuurlijke patineren.
Extra oppervlaktebescherming
Omdat NedZink NOVA, NedZink NEO en NedZink NOIR voornamelijk voor esthetische hoogwaardige toepassingen en veelal voor gevels worden toegepast, worden de producten voorzien van een tijdelijke beschermlaag tegen vingervlekken.
Beschermende folie voor een vlekkeloze montage
NedZink NOVA , NedZink NEO en NedZink NOIR kunnen worden dan voorzien van een zwart-witte folie voor extra bescherming van het oppervlak gedurende het aanbrengen van het zink. Deze folie beschermt het oppervlak tegen beschadigingen en vervuiling bij montage of latere werkzaamheden. De bescherming is alleen functioneel als de folie niet wordt beschadigd. De hechting van de folie kan in koudere perioden van het jaar sterker zijn. De folie moet zo snel mogelijk na de montage worden verwijderd. De temperatuur van het zink moet hierbij minimaal 7 °C bedragen. Beneden deze 7°C mag de folie niet verwijderd worden. Ze is niet duurzaam UV bestendig en slechts bedoeld voor tijdelijke bescherming. Te lang laten zitten geeft kans op witroestvorming. Vooral bij een sterke zonnestraling en een hoge metaaltemperatuur bestaat het risico van inbranden. De folie mag niet worden verwerkt in verbindingen zoals bijvoorbeeld een felsnaad.
Corrosie / vochtinwerking
De patinalaag van zink kan door verschillende oorzaken worden aangetast of opgelost. Als de patinalaag verdwijnt wordt het onderliggend metaal aangetast. Een mogelijke aantasting van de patinalaag kan in sommige veroorzaakt door condensatiecorrosie. Deze vorm van corrosie komt vooral voor aan de onderkant bij bedekkingen van zink. Door doorgang van waterdamp in een dakconstructie ontstaat vocht en condens aan de onderkant van een zinken bedekking. Overmatige aanwezigheid van condens leidt tot ernstige aantasting van zink (putcorrosie) als deze niet voorzien is van een patinalaag. Dus ook aan de onderkant van een bedekking moet een patinalaag gevormd worden. Dit kan alleen als de onderconstructie ventilerend is uitgevoerd. Indien een zinken bedekking is aangebracht op een zgn. warm dak worden hiervoor speciale eisen gesteld aan de dakconstructie.
(Vezelcement)leien
Bij de toepassing van zink in combinatie met andere bouwmaterialen kunnen sommige materialen aantasting van het zink veroorzaken. Het is aan te bevelen bij de toepassing van (vezelcement)leien boven het zink contact op te nemen met de leverancier van deze leien. Door eventuele negatieve effecten uit te sluiten kan de levensduur van het zink worden gewaarborgd.